Tên gọi Cửa Sót bắt nguồn từ việc cửa biển này nằm khuất sau 1 ngọn núi (núi Nam Giới), khi bão đổ bộ vào duyên hải xứ Nghệ xưa đều bị lệch hướng lên hoặc xuống hoặc tan trước khi vào cửa biển, vì vậy mới có tên gọi là Sót (ý nghĩa là bị sót lại).

Các bộ chính sử nước ta đều chép khá nhiều cuộc chinh chiến hoặc tuần du của các vua chúa, quan quân các triều đại trước, mỗi lần qua đây thường dừng nghỉ lại, xem cửa Sót - Nam Giới như một căn cứ để từ đó tiếp tục cuộc hành trình vào Nam hay ra Bắc.